DÖRTLÜKLER 41 - 50
|
Dörtlükler-41
Gerçek erenlere güzel çirkin, hepsi bir;
Sevenler için cennet, cehennem, hepsi bir;
Kendini veren ha ipekli giymiş, ha çul;
Yastığı ha pamuk olmuş ha diken, hepsi bir.
Yıllar günler gibi geçti gider;
Nerde o eski dertler, sevinçler?
Belaya aldırmaz aklı olan:
Be da her şey gibi geçer, der.
Dünyayı allar pullar boyarlar gözünü;
Aklı olan hor görür süsünü püsünü.
Kimler geldi gitti, kimler gelip gidecek:
Al gitmeden alacağını, doyur gönlünü.
Şarap mimarıdır yıkık gönüllerin
Süzülmüş, tertemiz canı üzümlerin.
Neden şer demişler bu hayırlı suya?
Siz bana bu şerden üç dört kase verin.
-------------------
Dörtlükler-42
Aşk bir beladır, ama Tanrıdan gelme;
Halk neden karşı kor Tanrı emrine?
Bize herşeyi yaptıran kendi madem,
Kulu sorguya çekmenin alemi ne?
Dert de neymiş? O mu bizi ağlatacak?
O mu sevinç bayrağımızı yırtacak?
Gelin, atalım şunu gönül yurdundan:
Yoksa içimizde fitne çıkartacak.
Sensiz camide, namazda işim ne?
Seninle buluşma yerim meyhane.
Benim sevmem de böyle, yüce Tanrı:
İstersen kaldır at cehennemine.
Hep bir çember, dolanıp durduğumuz!
Ne önümüz belli, ne sonumuz.
Kim varsa bilen, çıksın söylesin:
Nerden geldik? Nereye gidiyoruz?
-------------------
Dörtlükler-43
Bizi bizden alan şaraba gönül verdik;
Coşup taştık; yerden kopup göklere erdik.
Tenden bedenden soyunuverdik sonunda
Topraktan gelmiştik, yine toprağa girdik.
Tepemizde dönüp duran gökler
Büyücünün fanusu gibidirler:
Güneş bu fanus içinde lamba,
Biz de gelip geçen görüntüler.
Bir rint gördüm, binmiş dünya denen kır ata;
Aldırmıyor dine, islama, şeriata;
Ne hak dinliyor, ne hakikat, ne marifet:
Gelmiş mi böylesi kahraman kainata?
Kimi gizlenir, kimselere görünmezsin;
Kimi renk renk dünyalarda görünür yüzün
Kendi kendinle sevişmek bu seninki:
Çünkü seyreden sen, seyredilen de sensin.
-----------------------
Dörtlükler-44
Yüzümde pırıl pırıl sevinç gördüğün gün,
Nice konakları yıkılmıştır gönlümün.
Dalgıçsan dal gözlerimin denizine, bak:
Dibinde mahzun bir deniz kızı görürsün.
Seni kuru sofraların softası seni!
Seni cehenneme kömür olası seni!
Sen mi Hak' tan rahmet dileyeceksin bana?
Hakka akıl öğretmek senin haddine mi?
Önce kendine gel, sonra meyhaneye;
Kalender ol da gir kalenderhaneye.
Bu yol kendini yenmişlerin yoludur:
Çiğsen başka bir yere git eğlenmeye.
Şarap içip güzel sevmek mi daha iyi,
İki yüzlü softaları dinlemek mi?
Sarhoşla aşık cehenneme gidecekse,
Kimselerin göreceği yoktur cenneti.
----------------------
Dörtlükler-45
En büyük söz Kuran bile
Arada bir okunur besmeleyle.
Kadehteyse öyle bir ayet var ki
Okur insan her zaman, her yerde.
Neylesem bu benim iç kavgalarımla?
Pişmanlığım, kendime düşmanlığımla?
Sen bağışlasan da ben yerim kendimi:
Neylesem bu yüzkaram, bu utancımla?
Kalk sevinç dolduralım garip gönüle
İçelim doğan güne karşı bülbülle
Yırtalım biz de gömleği aşık gülle
Verelim çiçekler gibi ömrü yele.
Aklı olan paraya değer vermez,
Ama parasız dünya da çekilmez;
Eli boş menekşe boynunu büker,
Gül altın kasede gülmezlik etmez.
-------------------
Dörtlükler-46
Bir damla şarap Tus saraylarına bedel,
Keykubad'ın Keykavus'un tahtından güzel
Sabaha karşı aşıkların iniltisi
İki yüzlü softanın ezanından güzel.
Bedenindeki et, kemik, sinir kaldıkça,
Dünyadaki yerini bil, kendinden şaşma.
Düşman Zaloğlu Rüstem olsa ger göğsünü,
Dostun Karun olsa iyilik altında kalma.
Yerin dibinden yıldızlara dek
Ermediğimiz sır kalmadı pek,
Her düğümüçözmüş insanoğlu;
Ecel düğümünü var mı çözecek?
Sevgiyle yuğrulmamışsa yüreğin
Tekkede, manastırda eremezsin.
Bir kez gerçekten sevdin mi dünyada
Cennetin, cehennemin üstündesin.
--------------------
Dörtlükler-47
Bu evren her gece ne gömlekler diker!
Kimini gelen, kimini giden giyer.
Her gün nice sevinçlerle dolar dünya,
Nice dertler toprağa karışır gider.
Şarap benlik kaygusu bırakmaz sende
Çözülmedik bir düğüm kalmaz beyninde
İblis bir kadeh şarap içmiş olaydı,
Secdeye yatardı Adem'in önünde
Biz hırkadan sonra küpe gelmişiz;
Kıpkızıl şarapla abdest almışız.
Medresede kaybettiğimiz ömrü
Meyhanede aramaktır işimiz.
Şarabı götürüp döksen bir dağa
Dağ sarhoş olur başlar oynamağa.
Ben ne diye tövbe edecekmişim
İçimi tertemiz eden şaraba?
--------------------
Dörtlükler-48
Ömür defterinden bir fal açtım gönlümce;
Halden anlar bir dost gelip falı görünce:
Ne mutlu sana, dedi; daha ne istersin:
Ay gibi bir sevgili, yıl gibi bir gece.
Bu gecenin son gece olması da var:
Emret, gül rengi şarabı getirsinler.
Gafil, bir gittin mi bir daha gelmek yok:
Altın değilsin ki gömüp çıkarsınlar.
Medreseden hayır yok, dinle beni;
Vakıf lokması karartır içini.
Git, bir yıkık yerde yoksulca yaşa:
Orası bir padişah eder seni.
Şarap iç, yıkansın, aydınlansın için;
Bu dünya, öbür dünya silinip gitsin!
Gel ömrün yele gitmeden tadına bak
Cana can katan suyun, ıslak ateşisin.
--------------------
Dörtlükler-49
Kendiliğinden var olmuş sanma beni;
Bu kanlı yola ben sokmadım kendimi;
Bir gerçek varlık beni var etmiş olan;
Yoksa kimdim ben, neredeydim, neydim ki.
Dileğin Tanrı dileği değil ki senin;
Muradına ermeyi nasıl beklersin?
Doğru olan Tanrı' nın dilekleriyse
Yanlış demek senin bütün dileklerin.
Ehil insana canım feda olsun;
Ayağı öpülse öperim onun.
Bir de git ehil olmayanla konuş:
Cehennem ne imiş görmüş olursun.
Evren kırıntısı bu güzelim yıldızlar
Gelir giderler, dünyayı bezer dururlar;
Göklerin eteğinde, toprağın koynunda
Doğdukça doğacak daha neler neler var.
---------------------
Dörtlükler-50
Bir nakıştır varlığımız senin çizdiğin,
Şaşılası neler nelerle bezediğin;
Kendimi düzeltmek benim ne haddime:
Beni potadan böyle döken sensin.
Her gün kalkıp meyhaneye gitmedeyim;
Kalenderlerle boş sözler etmedeyim;
Senden bir şey gizlenemez nasıl olsa:
hoş gör de sana gönülden sesleneyim.
Gökleri yarıp darma dağın ettiğin gün,
Pırıl pırıl yıldızları kararttığın gün,
Sen sorguya çekmeden ben soracağım sana:
Ey Tanrı, hangi günahım için beni öldürdün?
Canların canı dost, gel etme, dinle beni.
Küsme Feleğe, değmez, yeme kendini;
Çekil, otur gürültüsüz bir köşeye,
Seyret bu hengamede olan biteni.
Gerçek erenlere güzel çirkin, hepsi bir;
Sevenler için cennet, cehennem, hepsi bir;
Kendini veren ha ipekli giymiş, ha çul;
Yastığı ha pamuk olmuş ha diken, hepsi bir.
Yıllar günler gibi geçti gider;
Nerde o eski dertler, sevinçler?
Belaya aldırmaz aklı olan:
Be da her şey gibi geçer, der.
Dünyayı allar pullar boyarlar gözünü;
Aklı olan hor görür süsünü püsünü.
Kimler geldi gitti, kimler gelip gidecek:
Al gitmeden alacağını, doyur gönlünü.
Şarap mimarıdır yıkık gönüllerin
Süzülmüş, tertemiz canı üzümlerin.
Neden şer demişler bu hayırlı suya?
Siz bana bu şerden üç dört kase verin.
-------------------
Dörtlükler-42
Aşk bir beladır, ama Tanrıdan gelme;
Halk neden karşı kor Tanrı emrine?
Bize herşeyi yaptıran kendi madem,
Kulu sorguya çekmenin alemi ne?
Dert de neymiş? O mu bizi ağlatacak?
O mu sevinç bayrağımızı yırtacak?
Gelin, atalım şunu gönül yurdundan:
Yoksa içimizde fitne çıkartacak.
Sensiz camide, namazda işim ne?
Seninle buluşma yerim meyhane.
Benim sevmem de böyle, yüce Tanrı:
İstersen kaldır at cehennemine.
Hep bir çember, dolanıp durduğumuz!
Ne önümüz belli, ne sonumuz.
Kim varsa bilen, çıksın söylesin:
Nerden geldik? Nereye gidiyoruz?
-------------------
Dörtlükler-43
Bizi bizden alan şaraba gönül verdik;
Coşup taştık; yerden kopup göklere erdik.
Tenden bedenden soyunuverdik sonunda
Topraktan gelmiştik, yine toprağa girdik.
Tepemizde dönüp duran gökler
Büyücünün fanusu gibidirler:
Güneş bu fanus içinde lamba,
Biz de gelip geçen görüntüler.
Bir rint gördüm, binmiş dünya denen kır ata;
Aldırmıyor dine, islama, şeriata;
Ne hak dinliyor, ne hakikat, ne marifet:
Gelmiş mi böylesi kahraman kainata?
Kimi gizlenir, kimselere görünmezsin;
Kimi renk renk dünyalarda görünür yüzün
Kendi kendinle sevişmek bu seninki:
Çünkü seyreden sen, seyredilen de sensin.
-----------------------
Dörtlükler-44
Yüzümde pırıl pırıl sevinç gördüğün gün,
Nice konakları yıkılmıştır gönlümün.
Dalgıçsan dal gözlerimin denizine, bak:
Dibinde mahzun bir deniz kızı görürsün.
Seni kuru sofraların softası seni!
Seni cehenneme kömür olası seni!
Sen mi Hak' tan rahmet dileyeceksin bana?
Hakka akıl öğretmek senin haddine mi?
Önce kendine gel, sonra meyhaneye;
Kalender ol da gir kalenderhaneye.
Bu yol kendini yenmişlerin yoludur:
Çiğsen başka bir yere git eğlenmeye.
Şarap içip güzel sevmek mi daha iyi,
İki yüzlü softaları dinlemek mi?
Sarhoşla aşık cehenneme gidecekse,
Kimselerin göreceği yoktur cenneti.
----------------------
Dörtlükler-45
En büyük söz Kuran bile
Arada bir okunur besmeleyle.
Kadehteyse öyle bir ayet var ki
Okur insan her zaman, her yerde.
Neylesem bu benim iç kavgalarımla?
Pişmanlığım, kendime düşmanlığımla?
Sen bağışlasan da ben yerim kendimi:
Neylesem bu yüzkaram, bu utancımla?
Kalk sevinç dolduralım garip gönüle
İçelim doğan güne karşı bülbülle
Yırtalım biz de gömleği aşık gülle
Verelim çiçekler gibi ömrü yele.
Aklı olan paraya değer vermez,
Ama parasız dünya da çekilmez;
Eli boş menekşe boynunu büker,
Gül altın kasede gülmezlik etmez.
-------------------
Dörtlükler-46
Bir damla şarap Tus saraylarına bedel,
Keykubad'ın Keykavus'un tahtından güzel
Sabaha karşı aşıkların iniltisi
İki yüzlü softanın ezanından güzel.
Bedenindeki et, kemik, sinir kaldıkça,
Dünyadaki yerini bil, kendinden şaşma.
Düşman Zaloğlu Rüstem olsa ger göğsünü,
Dostun Karun olsa iyilik altında kalma.
Yerin dibinden yıldızlara dek
Ermediğimiz sır kalmadı pek,
Her düğümüçözmüş insanoğlu;
Ecel düğümünü var mı çözecek?
Sevgiyle yuğrulmamışsa yüreğin
Tekkede, manastırda eremezsin.
Bir kez gerçekten sevdin mi dünyada
Cennetin, cehennemin üstündesin.
--------------------
Dörtlükler-47
Bu evren her gece ne gömlekler diker!
Kimini gelen, kimini giden giyer.
Her gün nice sevinçlerle dolar dünya,
Nice dertler toprağa karışır gider.
Şarap benlik kaygusu bırakmaz sende
Çözülmedik bir düğüm kalmaz beyninde
İblis bir kadeh şarap içmiş olaydı,
Secdeye yatardı Adem'in önünde
Biz hırkadan sonra küpe gelmişiz;
Kıpkızıl şarapla abdest almışız.
Medresede kaybettiğimiz ömrü
Meyhanede aramaktır işimiz.
Şarabı götürüp döksen bir dağa
Dağ sarhoş olur başlar oynamağa.
Ben ne diye tövbe edecekmişim
İçimi tertemiz eden şaraba?
--------------------
Dörtlükler-48
Ömür defterinden bir fal açtım gönlümce;
Halden anlar bir dost gelip falı görünce:
Ne mutlu sana, dedi; daha ne istersin:
Ay gibi bir sevgili, yıl gibi bir gece.
Bu gecenin son gece olması da var:
Emret, gül rengi şarabı getirsinler.
Gafil, bir gittin mi bir daha gelmek yok:
Altın değilsin ki gömüp çıkarsınlar.
Medreseden hayır yok, dinle beni;
Vakıf lokması karartır içini.
Git, bir yıkık yerde yoksulca yaşa:
Orası bir padişah eder seni.
Şarap iç, yıkansın, aydınlansın için;
Bu dünya, öbür dünya silinip gitsin!
Gel ömrün yele gitmeden tadına bak
Cana can katan suyun, ıslak ateşisin.
--------------------
Dörtlükler-49
Kendiliğinden var olmuş sanma beni;
Bu kanlı yola ben sokmadım kendimi;
Bir gerçek varlık beni var etmiş olan;
Yoksa kimdim ben, neredeydim, neydim ki.
Dileğin Tanrı dileği değil ki senin;
Muradına ermeyi nasıl beklersin?
Doğru olan Tanrı' nın dilekleriyse
Yanlış demek senin bütün dileklerin.
Ehil insana canım feda olsun;
Ayağı öpülse öperim onun.
Bir de git ehil olmayanla konuş:
Cehennem ne imiş görmüş olursun.
Evren kırıntısı bu güzelim yıldızlar
Gelir giderler, dünyayı bezer dururlar;
Göklerin eteğinde, toprağın koynunda
Doğdukça doğacak daha neler neler var.
---------------------
Dörtlükler-50
Bir nakıştır varlığımız senin çizdiğin,
Şaşılası neler nelerle bezediğin;
Kendimi düzeltmek benim ne haddime:
Beni potadan böyle döken sensin.
Her gün kalkıp meyhaneye gitmedeyim;
Kalenderlerle boş sözler etmedeyim;
Senden bir şey gizlenemez nasıl olsa:
hoş gör de sana gönülden sesleneyim.
Gökleri yarıp darma dağın ettiğin gün,
Pırıl pırıl yıldızları kararttığın gün,
Sen sorguya çekmeden ben soracağım sana:
Ey Tanrı, hangi günahım için beni öldürdün?
Canların canı dost, gel etme, dinle beni.
Küsme Feleğe, değmez, yeme kendini;
Çekil, otur gürültüsüz bir köşeye,
Seyret bu hengamede olan biteni.
24 Yorumlar
dehşet bişey yani insansak ve düşünüyosak harbiden muhteşem ama cevabı zor sorular..İnsansak hepimiz niye bu zulmümüz gerek yok kardeşce ve özgürce ve insanca yaşamalıyız...
Şarabı çok övmesi yanlış ama hayat felsefesi çok doğru...
tam anlamıyla harika biri şarapla kaınatı çözmüş keşke herkes hayyam ola bilse emeğinize sağlık ruhumuz açıldı şarapcı
OKURKEN GÜLÜMSEMEYEN KEYİF ALMAYAN VARMI ACABA? :) ÇOK DEĞERLİ BÜTÜN DÖRTLÜKLERİ DE.
HERİFİN AKLINI ŞARAP ALMIŞ AMA DOGRU SÖZLERİDE ÇOK HANİ))
hayyamın hayatınışarap içerekgeçirmedigini hayatınıokuyanlar iyibilir insan nekadar bilirse bilsin bildikleri karşısındakinin anladıgı kadardır hayyam bence insanlıga allahın bir lutfudur hayyam hayatın güzelliklerini geç farkına varan ve pişmanlıgını şiirlerle bunu bizlere anlatarak kısacık ömrümüzünkıymetini bilmemiziistemiştir.hoşçakalın mutlu kalın filiz özlen .
bence ömer hayyamın bahsini ettigi sarap;aşk şarabıdır yoksa böyle sarap ıcerek gununu heba eden ınsanın bu sıırlerı ve bılımsel calısmaları yapmasına imkan yok
Bunlar ebedi eserler. Bunları yorumlarken kelimelerin anlamlarıyla yorumlarsak yanılmış oluruz.Herkesin şarabı farklı bu dunyada. kimisi için şarap aşktır, kimisi için şarap şaraptır, kimisi için yeni dogmuş bebek.... bu boyle uzar gider.
Gerçek bir üstad
maya çalmışlar canıma,ademin hayyam'ndan
dert etmeyin.şarapsa eğer tek derdiniz
onu ben içerim, siz lakırdınıza devam edin
yaldızlı sözler,can'a can özlerim Yücel
tanrı ve onun adeleti ancak kızıl bir şarapla ve hayyamla paklanır ancak şarabı ve hayyamı anlamak gerek
DÜŞÜNÜYORSAM İNSANIM İNSANSAM DÜŞÜNMEM LAZIM HAYYAMI
herşey bir yana insan güzel bir şarap içtiğinde kendiniçok daha mutlu hissediyor
omer hayyam la konusabilmeyi cok isterdim.kim bilir dinlenecek ne kadar cok sey vardir hayyam dan.
Neyazabilirimki bu degerli alim ve edebiyat gibi degerlere sahip ömer hayama katiliyorum söyledklerine haram olan serabi övsede aslinda övdügu sarap deyil asil serap olan insan oglunun kendi nefsidir ve seytandir eger yaradilani yaradandan dolayi sevmiyorsa insan ve nefsi emaresine ve seytana dedikoduya harama ve kötülükleri önemsiyorsa iste asil haram olan serap bunlardir ve hak haklinin deyil güclünun olursa asil haram olan serap bukafa ve budüsncedir dünyamizda hükümran olan insanlari su veya bu sekilde manen ve madden sömürenler isgalciler katiler düzen baz olanlar günümuz dünyasinda itibar görüyorsa iste haram olan bu ve bunlarin asil sarap oldugu serapcilarin sarhoslarin bunlar oldugunu anlatmaya calisiyor bilim adami sair ömer hayyam baskada bunu tarifi varsa buyurunuz ve söyleyiniz yüce allah neylerse güzel eyler ve insan oglu cig süt emmis olmasina karsin yilanmis sarap icmesiyle lanetlemek istedigi sarap lanetlenmis insan haklarini savunur görünüp insanlari degisik manevi ve maddi yönlerden sömüren insan haklarindan bihaber sözüm ina yönetitiler ve onlarin yardakcilarina lanet olsun maddeci reislerin maddeci insan sevgisinden yoksun tayfalari vardir sevgiyle
ISIK 61 BERLIN
Hayyamın bahsettiği şarabı anlamak için önce o şaraptan tatmak gerekir tatmak gerekirki anlayasınız onun üzüm suyundan ibaret olmadığını.
Cem
tek kelımeyle harıka...
herkes sadece siirlerinden ve saraptan bahsetmis ben ise hayyamin kendisinden veya bir diger deyisle amacindan bahsetmek istiyorum hayyam aslinda cok nadir bir kesime sesleniyor onu anlamak icin o kesime dahil olmak gerekiyor yani hayyamin cizdigi gercekle yalan muminle kafir yasamla olum arasindaki o cok ince olan cizgiyi gormek gerekir bunun icin de dikkatli okumak gerekir kendini vermek gerekir yargilari bir kenara atmak gerekir ve pek one cikmayan sozuyle bitirmek istiyorum kim demis hayyam haram helal nedir bilmez diye seninle ictigim sarap helal sensiz ictigim bir yudum su bile haramdir bana.......tsk ediorum saygilar...uludagli ingilizceci...
Aynı zamanda çok ünlü bir matematikçi Hayyam.
uludağlı ingilizceci arkadaşımızın yazdığı dörtlüğün tamamı şöle;
Kim demiş haram nedir bilmez Hayyam,
Ben haramla helali karıştırmam.
Seninle içilen şarap helaldir,
Sensiz içilen su bile haram...
Ömer Hayyam şiirlerindeki şarap tartışılır fakat cogu yerde gercek şaraptan bahsettıgı acıkca bellıdır.Neden bukadar şarabı ovmektedır? 1 rubaisi bunu komple acıklamaktadır.
Dunyada akla deger veren yok magdem
Aklı az olanın parası cok magdem
Getırın şarabı alın aklımızı
Belki boyle begenır bızı el alem
Tam bir tezat topluma verilen mesaj duygu düşünceleri raksetmedeki muamma günümüz insanları böyle karakterleri çözmeye anlamaya yoracakları zaman düşünce kabiliyetini nice Derviş Alim Ulu İnsanlar dururken ömer hayyamı bu incelikte anlamaya çalışmışlar anlamış değilim...Çok zati muhterem ise dilini neden şarapla haram ediyor tadıp tadmadığını bilmediğimiz halde!!!...
Aşk sarabindan bahsediyor hayyam.kinayeli bir biçimde düşüncelerini dile getiriyor.öyle herkesin okuyup anlayacağı rubailer değil...
Arkadaşım hafızmısın? Bana kuranda şarabin haram olduğunu söyleyen bir ayet gösterebilirmisin.
Yahu bu Rubai,ve dörtlükleri Saptıran Dinciler Saptırmayın Bildiğimiz şarapdır Zemzem deil Arkadaş ne içiyorlar bunlar Anlamadım Nasıl bir hayalsa bir türlü uyanmadilar kendi haramlarinizi kendinize Saklayın ((