Erich Fromm'dan Seçme Yazılar
|
Değerler, Psikoloji ve İnsanın Varoluşu
Erich Fromm
Bu yazının savı, değerlerin köklerinin insanın varoluş koşullarının kendisinde bulunduğudur: Böylelikle de bu koşullara ilişkin (yani "insanlık durumu" hakkındaki) bilgimiz, bizi nesnel geçerliliği olan değerleri yerleştirmeye götürür. Bu geçerlilik yalnızca insanın mevcudiyetine kıyasladır; onun dışında herhangi bir değeri yoktur. İnsanın tabiatı nedir, insanın varoluşunun özel koşulları nelerdir ve bu şartlardan kaynaklanan ihtiyaçlar nelerdir?...
Psikolojik ve Ahlâkî Bir Sorun Olarak İtaatsizlik
Erich Fromm
Yüzyıllardan beri krallar, rahipler, feodal beyler, sanayi patronları ve ana-babalar itaatin bir erdem ve itaatsizliğin de kötü bir huy olduğunda ısrar edegelmişlerdir. Farklı bir bakış açısı ortaya koymak için, bu tavrın karşısına şu ifadeyi koyalım: İnsanlık tarihi, bir itaatsizlik eylemi ile başladı ve bir itaat eylemi ile sona erdirileceği hiç de ihtimal dışı değildir....
Hümanist Psikanalizin Marx'ın Teorisine Uygulanması
Erich Fromm
Marksizm hümanizmdir, insancıllıktır ve hedefi, insanın saklı kalmış yeteneklerinin tümünün ortaya çıkarılmasıdır. Söz konusu bu insan yalnızca düşünceleri veya bilinci ile beliren bir insan değil, maddi ve ruhsal özellikleriyle, toplumsal bir çevre içinde yaşayan ve yaşamak için de üretmek zorunda olan gerçek bir insandır. Her şeyiyle insan (ve aynı zamanda bilinci) Marksist düşüncenin ilgi alanıdır....
İnsan Var Olsun
Erich Fromm
Ortaçağ bittikten ve zihinlerde yeni bir pencere açıldıktan sonra, Batı insanı, en güzel rüyalarının ve hayallerinin kısa bir süre içinde gerçek olacağını sanmış, rakip kabul etmeyen kilisenin otoritesinden, geleneksel düşünüşün ağırlığından ve henüz küçük bir bölümü keşfedilmiş bir dünyanın coğrafi sınırlanndan kurtulmuştu. Tabiatı ve bireyi keşfetmiş, bireyin varlığı tespit edilmişti. Batılı insan, kendi gücünün ve kapasitesinin farkına varmıştı....
Hümanist Sosyalizm
Erich Fromm
Kapitalizmin, komünizmin ve hümanist sosyalizmin genel bir analizine dayanan sosyalist bir hareket programı, üç aşama üzerine inşa edilmelidir: Bir sosyalist parti fikrinin temelinde yatan ilkeler nelerdir? Bu sosyalistlerin gerçekleştirmeye çalıştıkları hümanist sosyalizm fikrinin uzun dönemdeki hedefleri ne olabilir? Henüz uzun vadedeki hedeflere varılamadığına göre, söz konusu sosyalistlerin çaba göstermek zorunda oldukları acil ve kısa dönemdeki hedefler neler olmalıdır?
Yolayrımı
Erich Fromm
Yalnızca birkaç kişinin açıkça gördüğü bir hayalet dolaşıyor aramızda. Şu bildiğimiz komünizm ya da faşizm hayaleti değil bu. Yepyeni bir tehlike... Tek amacı maddi üretimi ve maddi tüketimi en üst düzeyde gerçekleştirmek olan, bilgisayarlar tarafından yönlendirilen, tümüyle makinalaşmış bir toplum şeklinde kendini gösteren korkunç hayalet. Bu toplumsal süreç içinde, insanoğlu, toplum makinasının karnı tok, gözü pek, ancak etkin olmayan, canlı olmayan ve duygudan hemen hemen yoksun bir parçası haline getiriliyor...
Saldırganlık ile Yıkıcılıgın Çeşitleri
Erich Fromm
Her ne kadar günümüz düşüncesi, özellikle de ruhbilimsel düşünce, çoğunlukla felsefe ve öteki katıksız biçimde «öznel yorumlar» alanına giren sorular olarak kabul edilen böylesi sorulara pek açık değilse de, aşağıdaki tartışmada, deneysel irdelemeye gerçekten uygun alanlar bulunduğunu ortaya koyacağım umudundayım....
Marx'ın Düşüncelerinin Çarpıtılması
Erich Fromm
Herhalde tarihin en garip cilvelerinden bir tanesi günümüzde kaynağından araştırma imkânlarının çok sayıda olmasına rağmen, her türlü kuramın acımasızca ve hiçbir sınır tanımaksızın saptırılması ve hatalı bir biçimde yorumlanmasıdır. Belki de bunlar arasında nasibini en olumsuz biçimde alan kuram, Marx’ın dünya ve insan görüşüdür...
...devam edecek
1 Yorum
değerler insan varoluşunun koşullarının ürünü olarak ortaya çıktığı tespiti, çok yerinde bir tespittir... insan doğar yaşar ve yaşadığı koşullar öğreticidir...her koşul kendi değerlerini yaratır....