HERAKLEİTOS' TAN FRAGMANLAR - 2

1-direnenler birleşir ve karşıtlardan en güzel uyum dogar,evrende olup biten herşey mücadele yoluyla gerçekleşir.

2-doga da karşıtları bir araya getirmeye çalışır ve aynı olanlardan degil,karşıtlardan uyumu yaratır. örnegin erkegi dişiyle birleştirir (yoksa herbirini kendi cinsiyle degil) ve böylece karşıt dogaya sahip varlıklardan ilk birlik kurulur.

3-insanlar onun evren - bir'in ayrılmaya çalışarak kendisiyle uyum sagladıgını anlamıyorlar: tıpkı lir ile yaydaki direnen uyum gibi.

4-görünmeyen uyum,görünenden daha güçlüdür.

5-savaştır herşeyin atası,herşeyin kralı; kimi tanrı yapar,kimini insan,kimini köle yapar,kimini özgür.

6-savaşın müşterek ve mücadelenin hak oldugunu,olup biten herşeyin mücadele ve zorunluk vasıtasıyla gerçekleştigini bilmek gerek.

7-insanlar ebedi olan bu evrensel yasayı (logos), adını duymadan önce de,duyar duymaz da kavrayamıyorlar. her şey bu yasaya göre gerçekleştigi halde,her birini dogasına göre ayırıp açıklayarak ne olduklarını duyurdugum bu tür sözlerde ve eserlerde kendilerini denemeye kalkıştıkları zaman, sanki bunu sezmişler gibi bir izlenim yaratıyorlar. öteki insanlar ise uykuda ne yaptıklarını nasıl anımsamıyorlarsa,aynı şekilde uyanıkken de ne yaptıklarını pek bilmiyorlar.

8-bu yüzden müşterek olana uymak gerekir. ama evrensel yasa (logos) müşterek oldugu halde ( yani herşeyi yönettigi ) pek çok kişi sanki kendine özgü bir muhakeme gücüne sahipmiş gibi yaşıyor.

9-ciddi konuşursak,müşterek olanın üstüne kurmak gerekir herşeyi,tıpkı yasaların üstüne kurulan kent gibi,hatta daha da kuvvetli. çünkü tüm insani yasalar tanrısal bir yasadan beslenirler. çünkü tanrısal yasa diledigi kadar hükmeder,her şeye yeter ve her şeyden güçlüdür.

10-kana bulanarak günahtan arınmaya ugraşıyorlar boşuna; tıpkı pislige bulaşan birinin kendini pislikle temizlemek istemesi gibi! böyle bir şey yaparken görenler onu mutlaka deli sanırdı. üstelik yakarıyorlar tanrı heykellerine, ölü duvarlarla konuşmak isteyen biri gibi. tanrılarla yarı tanrıların özünü tanımıyor hiçbiri...

11-hiç batıp kaybolmayan bir şeyden insan nasıl kaçıp gizlenebilir.

12-yanlız "Bir" dir bilge olan ve hem yanaşır hem de yanaşmaz Zeus'un adıyla anılmaya.

13-her şeyi her şey vasıtasıyla sevk ve idare eden anlayışı idrak etmektir bilgelik yanlızca.

14-evrenin oluşumu açlık,evrensel yangın ise tokluktur.

15-tanrı, gündüz ve gece,kış ve yaz,savaş ve barış,tokluk ve açlıktır; ama "ateş" tütsü dumanlarıyla karıştıgı zaman nasıl kokuya göre ad degiştiriyorsa, o da degişir,dönüşür.