Dimitr BLAGOEV (1856 -1924)

Bilimsel maddeci Bulgar filozof, siyasetçi ve edebiyat eleştirmeni, kuramcı, Bulgaristan'da ve Balkanlarda toplumculuğun öncü ve önderlerinden, Bulgar Sosyal Demokrat Partisi'nin kurucusu (1891). Blagoev, önemli siyasal çalışmalarından sonra, bilimsel maddeciliğin klasiklerinin yapıtlarını Bulgarcaya çevirmiş, felsefenin sorunlarıyla ilgili bir dizi önemli yazılar yazmış, özellikle de bilgi kuramı üstünde durmuştur. Toplumculuk Nedir ve Bizde Bir Temeli Var mı? gibi ilk çalışmalarında idealist savlara karşı diyalektik ve tarihsel maddeciliğin savunusunu yaparak, toplumun ve pratik-siyasal etkinliğin bilimsel olarak açıklanışındaki kuramsal ve metodolojik önemini ortaya koymuştur.

Blagoev sayesinde, Bulgaristan'da felsefi maddecilik yanısıra, diyalektik yöntemin temelleri ile yasa ve ilkeleri de anlaşılma ve yaygınlaşma olanağını bulmuş, toplumsal gelişmelerin çözümlenişine kılavuzluk etmiştir. Blagoev, kapitalist gelişmenin yasallıklarından yola çıkarak Bulgaristan'da toplumculuğun koşullarını ortaya koyar. Bulgar tarihinin bilimsel açıdan dönemlendirilmesinin temelleri üzerinde çalışmalar yapmış olduğu gibi, Bulgaristan'da işçi hareketi tarihini de yazmıştır (1906).

Blagoev, diyalektiği, bilimsel maddeciliğin «ruhu» olarak görür. Diyalektik maddeci kuram ve yöntemi temelinden kavramış olduğu için, bilimsel maddeci felsefeyi de tümünden savunabilmiş; Bernstein ile öbür oportünistlere karşı kesin bir tutum almıştır. Edebiyat eleştirisi ve edebiyat kuramında bilimsel maddeci bilgi kuramını uygulayan Blagoev, «saf» sanat kuramlarına da kesinlikle karşı çıkmıştır. Bulgaristan'da bilimsel maddeci estetiğin kurucusudur Blagoev.

Blagoev, Bulgaristan'da bilimsel maddeci düşüncenin gelişmesine öncülük etmiş; Bulgar ve dünya bilim ve kültür tarihinde saygın bir yeri olan geniş bir felsefi miras bırakmıştır geride. Bilimsel maddeci felsefenin Bulgaristan'da yerleştirilip savunuluşunda olduğu kadar, toplumsal koşullara da uygulanışında Blagoev'in yanında Ver almış izdaşları ve öğrencileri arasında şu adlar sayılabilir: G. Kirov, G. Georgiev, T. Petrov, G. Bakalov, C. Kabakçiyev, V. Kolarov, P. Genov, T. Stoilov, S. İlyev, J. Manev,