Marx ROSENTAL ( 1906 - 1975 )
|
|
Sovyet filozof, felsefi bilimler doktoru olarak 1933'te bilimsel çalışmalara ve öğretim görevliliğine başlayan Rosental, bir ara «Edebiyat Eleştirisi» dergisinin sorumlu yazı işleri müdürlüğünü yapmış, 1940'da profesör ve felsefe bilimleri doktoru, daha sonra Bilimler Akademisi Felsefe Kurumu yöneticiliği görevinde bulunmuş, 1953-58 arasında «Felsefe Sorunları» dergisinin yazı kurulu başkanlığı yanısıra, Felsefe Kurumu diyalektik maddecilik bölümünü yürütmüş ve Toplum Bilimleri Akademisi'nde profesörlük yapmıştır.
Rosental, diyalektik maddeciliğin kuramsal sorunlarıyla, özellikle de diyalektik mantıkla, estetik ve felsefe tarihiyle uğraşmış; Plekhanov'un estetik ve edebiyat.eleştirisine ilişkin görüşleri ile Çernişevski'de yöntem sorununu derinden incelemiştir. Diyalektik maddeciliğin kategorilerini ele alan bir dizi pedagojik ve bilimsel kitapçık da yayınlamış olan Rosental, başlıçalıkla bilimsel maddeciliğin klasiklerinde diyalektik anlayışın ayrıntılı bir araştırmasını yapışıyla geniş katkılarda bulunmuş, özellikle Kapital'e ilişkin incelemelerinde nesnel diyalektik ile öznel diyalektik arasındaki ayrımı açığa çıkarmıştır.
Rosental, diyalektikle ilgili son calışmalanndg, kapitalizmden toplumculuğa geçişteki toplumsal süreçlerin diyalektik çözümlenişini ele aldığı kadar, Lenin'in «Felsefi Mirası»nın da bu yönden çözümlenişini de ele almıştır. Rosental, tüm çalışmalarında, bilimsel maddeciliğin klasiklerinde diyalektik kuramın oluşmasındaki iç mantığı ortaya koymaya, bilme sürecinde ve toplumsal yaşamda öznel-olanla nesnel-olanın karşılıklı ilişkisini açığa,çıkarmaya, yeni toplumsal düzendeki diyalektik çelişmelerin özelliklerini belirlemeye yönelir.
YAPİTLARİ: Edebiyat Kuramında Kaba Sosyolojiye Karşı, 1936; Maddeci Diyalektik, 1937; Plekhanov Estetiğinin Sorunları, 1939; Çernişevski'nîn Felsefi Görüşleri, 1938; Maddeci Diyalektik Yöntem, 1951; 'Kapital'de Dîyalektiffl Sorunlar, 1955; Maddeci Bilgi Kuramı, 1956; Diyalektik Mantık ilkeleri, 1960; Küçük Felsefe Sözlüğü, 1965; Maddeci Felsefenin Temelleri, 1964; Bilim Kuramı ve Çağdaş Bilim, 1967; Felsefe Sözlüğü, 1968.
Rosental, diyalektik maddeciliğin kuramsal sorunlarıyla, özellikle de diyalektik mantıkla, estetik ve felsefe tarihiyle uğraşmış; Plekhanov'un estetik ve edebiyat.eleştirisine ilişkin görüşleri ile Çernişevski'de yöntem sorununu derinden incelemiştir. Diyalektik maddeciliğin kategorilerini ele alan bir dizi pedagojik ve bilimsel kitapçık da yayınlamış olan Rosental, başlıçalıkla bilimsel maddeciliğin klasiklerinde diyalektik anlayışın ayrıntılı bir araştırmasını yapışıyla geniş katkılarda bulunmuş, özellikle Kapital'e ilişkin incelemelerinde nesnel diyalektik ile öznel diyalektik arasındaki ayrımı açığa çıkarmıştır.
Rosental, diyalektikle ilgili son calışmalanndg, kapitalizmden toplumculuğa geçişteki toplumsal süreçlerin diyalektik çözümlenişini ele aldığı kadar, Lenin'in «Felsefi Mirası»nın da bu yönden çözümlenişini de ele almıştır. Rosental, tüm çalışmalarında, bilimsel maddeciliğin klasiklerinde diyalektik kuramın oluşmasındaki iç mantığı ortaya koymaya, bilme sürecinde ve toplumsal yaşamda öznel-olanla nesnel-olanın karşılıklı ilişkisini açığa,çıkarmaya, yeni toplumsal düzendeki diyalektik çelişmelerin özelliklerini belirlemeye yönelir.
YAPİTLARİ: Edebiyat Kuramında Kaba Sosyolojiye Karşı, 1936; Maddeci Diyalektik, 1937; Plekhanov Estetiğinin Sorunları, 1939; Çernişevski'nîn Felsefi Görüşleri, 1938; Maddeci Diyalektik Yöntem, 1951; 'Kapital'de Dîyalektiffl Sorunlar, 1955; Maddeci Bilgi Kuramı, 1956; Diyalektik Mantık ilkeleri, 1960; Küçük Felsefe Sözlüğü, 1965; Maddeci Felsefenin Temelleri, 1964; Bilim Kuramı ve Çağdaş Bilim, 1967; Felsefe Sözlüğü, 1968.
