Yayın Organları
|
|
1860 yılında Fuat Paşa’nın yardımıyla Münif Paşa’nın kurduğu Cemiyet-i İlmîyye-i Osmanîye’nin yayın organı Mecmua-ı Fünun dergisidir. Mecmua-ı Fünun dergisinde az da olsa müspet ilimlerden bahsedilmiş, zaman zaman evrim fikri işlenmiş, ancak somut olarak materyalizme yer verilmemiştir. [22]
Pozitivizmin doğuşunda en büyük etki eden yeni edebiyat ve fikir hareketi olan Servet-i Fünun dergisidir ve 1894’te Abdülhamid devrinde kuruldu. Dergi başlangıçta yalnız Batı’ya ait ilmi-fenni bilgiler verirken, sonradan edebi akım halini aldı.[23] Edebiyat-ı Cedide devri (1896-1901) Türk edebiyatında 1860’tan beri devam eden Doğu-Batı mücadelesinin sonucunu Batı edebiyatı lehine belirleyen, Türk edebiyatının gerek zihniyet gerekse muhteva ve teknik bakımından Avrupai bir nitelik kazandığı bir dönemdir. Edebiyat-ı Cedide Hareketinin yayın organı olarak çıkan Servet-i Fünun dergisinde pozitivizm, materyalizm, realizm ve natüralizm gibi felsefi akımlara ait düşünceleri olan filozoflar hakkında bilgiler verilmiştir. Servet-i Fünun’daki çalışmalar başlangıçta yüzeysel olsa da bunlar 1908 Meşrutiyetinden sonra ülkemizde materyalizmin metotlu şekilde savunulmasına imkân hazırlamıştır. [24]
1904 yılında Dr. Abdullah Cevdet’in kurduğu Kütüphane-i İçtihad’ın yayın organı olan İçtihad Mecmuası ile birlikte materyalist fikirlerin yayılması sistemli bir hal almış, Lucretius, Epicure, Renan, Darwin ve Büchner gibi materyalist düşünürlerin tanıtımı yapılmıştır. [25]
1910 yılında Baha Tevfik’in girişimleriyle kurulan Teceddüd-i İlmî ve Felsefi Kütüphanesinin kuruluş amacı, Türk fikir dünyasında eksikliği hissedilen felsefe, fen ve pozitif bilim alanındaki boşluğu doldurmaktır. Bu amaçla felsefi nitelik taşıyan pek çok tercüme ve telif eser yayınlanmıştır. Kuruluşun yayın organları olan Piyano (1910), XX. Asırda Zekâ (1912) ve Felsefe Mecmuasında (1913) materyalist fikirlerin yayılması faaliyeti oldukça metotlu bir şekilde sürdürülmüştür. Genellikle materyalist, pozitivist ve evolüsyonist içerikli yazılar yayınlanmıştır. [26]
Pozitivizmin doğuşunda en büyük etki eden yeni edebiyat ve fikir hareketi olan Servet-i Fünun dergisidir ve 1894’te Abdülhamid devrinde kuruldu. Dergi başlangıçta yalnız Batı’ya ait ilmi-fenni bilgiler verirken, sonradan edebi akım halini aldı.[23] Edebiyat-ı Cedide devri (1896-1901) Türk edebiyatında 1860’tan beri devam eden Doğu-Batı mücadelesinin sonucunu Batı edebiyatı lehine belirleyen, Türk edebiyatının gerek zihniyet gerekse muhteva ve teknik bakımından Avrupai bir nitelik kazandığı bir dönemdir. Edebiyat-ı Cedide Hareketinin yayın organı olarak çıkan Servet-i Fünun dergisinde pozitivizm, materyalizm, realizm ve natüralizm gibi felsefi akımlara ait düşünceleri olan filozoflar hakkında bilgiler verilmiştir. Servet-i Fünun’daki çalışmalar başlangıçta yüzeysel olsa da bunlar 1908 Meşrutiyetinden sonra ülkemizde materyalizmin metotlu şekilde savunulmasına imkân hazırlamıştır. [24]
1904 yılında Dr. Abdullah Cevdet’in kurduğu Kütüphane-i İçtihad’ın yayın organı olan İçtihad Mecmuası ile birlikte materyalist fikirlerin yayılması sistemli bir hal almış, Lucretius, Epicure, Renan, Darwin ve Büchner gibi materyalist düşünürlerin tanıtımı yapılmıştır. [25]
1910 yılında Baha Tevfik’in girişimleriyle kurulan Teceddüd-i İlmî ve Felsefi Kütüphanesinin kuruluş amacı, Türk fikir dünyasında eksikliği hissedilen felsefe, fen ve pozitif bilim alanındaki boşluğu doldurmaktır. Bu amaçla felsefi nitelik taşıyan pek çok tercüme ve telif eser yayınlanmıştır. Kuruluşun yayın organları olan Piyano (1910), XX. Asırda Zekâ (1912) ve Felsefe Mecmuasında (1913) materyalist fikirlerin yayılması faaliyeti oldukça metotlu bir şekilde sürdürülmüştür. Genellikle materyalist, pozitivist ve evolüsyonist içerikli yazılar yayınlanmıştır. [26]
